Ένα από τα τρία μεγάλα αφιερώματα που προγραμματίζονται μέχρι τέλους του 2010 στη Βιέννη για τα «Εκατό συν ένα» χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου μας ποιητή, Γιάννη Ρίτσου, ήταν το ανέβασμα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, σε τρεις επιτυχημένες διαδοχικές παραστάσεις στο Θέατρο Ντράχενγκασε, του ποιήματός του «Οταν έρχεται ο ξένος» από τη συλλογή «Τέταρτη Διάσταση».
Συντελεστές της θεατρικής αυτής παραγωγής στα γερμανικά, που επικεντρώνεται στην αυτοσχεδιαστική διάσταση του ηθοποιού, ήταν ο Ελληνοϊρανός ηθοποιός Βασίλης Κουκαλάνι, που καταχειροκροτήθηκε από τους Βιεννέζους θεατρόφιλους, και ο Γερμανοαυστριακός σκηνοθέτης Μάρτιν Σάρνχορστ, ο οποίος έχει μεταφράσει και το έργο αυτό του Γιάννη Ρίτσου.
Το «Όταν έρχεται ο ξένος» είναι ένας από τους δεκαεπτά μονολόγους οι οποίοι περιέχονται στην «Τέταρτη διάσταση» που ο Γιάννης Ρίτσος ολοκλήρωσε το 1958 και η μετάφρασή του στα γερμανικά από τον Μάρτιν Σάρνχορστ έγινε ειδικά για αυτή την παράσταση στη γερμανική γλώσσα.
Όπως τονίζει ο σκηνοθέτης, η παράσταση ανοίγει το ερώτημα για το οικείο και το ανοίκειο και διαπραγματεύεται την καταλυτική λειτουργία του ξένου στοιχείου στην πορεία αυτογνωσίας της κοινωνίας, του πολιτισμού, της χρονικής στιγμής και σε τελική ανάλυση του ίδιου του προσώπου.
Πρόκειται για ένα ποιοτικό ταξίδι, με ένα πρόσωπο πάνω στη σκηνή όπως το ερμηνεύει ξεχωριστά ο Βασίλης Κουκαλάνι, σε άψογα γερμανικά που εντυπωσίασαν το κοινό στο βιεννέζικο θέατρο.
Γεννημένος στην Κολωνία της Γερμανίας, ο ελληνοϊρανικής καταγωγής Βασίλης Κουκαλάνι ολοκλήρωσε τις θεατρικές σπουδές του στην Αμερικανική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης στη Νέα Υόρκη και συμμετείχε σε μια σειρά παραστάσεων με το θίασό της, ενώ εργάστηκε και σε αρκετά άλλα αμερικανικά θέατρα για να συνεχίσει αργότερα με ερμηνείες του σε θέατρα του Βερολίνου.
Στις τελευταίες εμφανίσεις του στην Ελλάδα συγκαταλέγεται εκείνη στη σκηνοθετημένη από το Ρώσο Ανατόλι Βασίλιεφ, παράσταση της «Μήδειας» στο Φεστιβάλ Επιδαύρου το 2008, ενώ από τις αρχές Οκτωβρίου ερηνεύει στα περσικά το μονόλογο στο «Όταν έρχεται ο ξένος» στην ομώνυμη παράσταση στο Θέατρο Χώρα στην Αθήνα, που έχει σκηνοθετήσει επίσης ο Μάρτιν Σάρνχορστ.
Ο Μάρτιν Σάρνχορστ γεννήθηκε στο Ανόβερο της Γερμανίας και μεγάλωσε στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας, ενώ τελείωσε τις σπουδές του Θεατρικών Επιστημών και Γερμανικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Βιέννης για να εργαστεί αρχικά ως δραματουργός και βοηθός σκηνοθέτη στο γνωστό Λαϊκό Θέατρο Βιέννης.
Εργάστηκε ως σκηνοθέτης σε μια σειρά από άλλα βιεννέζικα θέατρα, αναλαμβάνοντας από το 1995 και σκηνοθεσίες σε διάφορα θέατρα της Γερμανίας, για να σκηνοθετήσει αργότερα και κινηματογραφικές ταινίες για λογαριασμό του Δήμου Βιέννης και να συνεργαστεί σκηνοθετικά με το ΔΗΠΕΘΕ της Ρόδου. Σήμερα ζει και εργάζεται στην Αυστρία και στην Ελλάδα όπου αναπτύσσει και διδακτική δραστηριότητα ως άριστος γνώστης και της ελληνικής γλώσσας - ΑΠΕ-ΜΠΕ
